อาชีพอิสระ เป็นทางเลือกหนึ่งที่สำคัญ ซึ่งทำให้ประชาชนมีงานทำ มีรายได้ และบรรเทาปัญหาการว่างงาน การประกอบอาชีพอิสระเป็น การประกอบกิจการส่วนตัวต่างๆ ในการผลิตสินค้า หรือบริการ ที่ถูกต้องตามกฎหมาย เป็นธุรกิจที่มีอิสระในการกำหนดรูปแบบและวิธีดำเนินงานของตนเอง ในการตัดสินใจเลือกประกอบอาชีพอิสระ ควรพิจารณาอย่างรอบคอบ โดยเลือกอาชีพที่ชอบหรือ คิดว่าตัวเองถนัด ต้องพัฒนาความสามารถของตัวเองศึกษารายละเอียดของอาชีพ และทำการฝึกอบรม ฝึกปฏิบัติ ให้มีพื้นฐานความรู้ความเข้าใจในการเริ่มประกอบอาชีพที่ถูกต้อง รวมทั้งต้องพิจารณา องค์ประกอบอื่นที่เกี่ยวข้อง เช่น ทำเลที่ตั้งของอาชีพ สภาพแวดล้อม ผู้ร่วมงาน และเงินทุนนอกจากนั้น ผู้ประกอบอาชีพอิสระจะต้องมีความรู้ ความสามารถในการจัดการด้านเทคนิคและวิธีการ การวางแผน การตลาด ซึ่งต้องมีการเตรียมการอย่างละเอียด การประกอบอาชีพอิสระเป็นงานท้าทาย แต่สามารถ สร้างรายได้ให้ผู้ประกอบการและครอบครัวได้ไม่ด้อยกว่าอาชีพอื่น โดยผู้ประสบความสำเร็จใน การประกอบอาชีพอิสระส่วนใหญ่ จะเป็นผู้ที่มีความอดทนสูง มีความมุ่งมั่น ตั้งใจ กระตือรือร้น กล้าตัดสินใจ กล้าเสี่ยง และพัฒนาตนเองอยู่ตลอดเวลา การส่งเสริมการประกอบอาชีพอิสระของกองส่งเสริมการมีงานทำ กรมการจัดหางาน เป็นการให้บริการแนะแนวทางในการประกอบอาชีพ เผยแพร่อาชีพอิสระที่น่าสนใจ แนะนำแหล่งเงินทุน ตลอดจนแหล่งฝึกอบรมแก่ผู้ว่างงานทั่วไป รวมถึงผู้ว่างงานที่อพยพกลับจากต่างประเทศ ตลอดจนผู้มีรายได้น้อยที่ต้องการประกอบอาชีพอิสระเพื่อเป็นรายได้หลักและรายได้เสริม

แนวทางการประกอบอาชีพอิสระ

สำรวจตัวคุณเองว่าคุณพร้อมที่จะมีธุรกิจของตนเองแล้วหรือยัง? การประกอบอาชีพอิสระไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ก็ไม่ยากเกินความพยายาม การประกอบอาชี พอิสระเป็นงานที่ท้าทายความสามารถ ผู้ที่ประกอบอาชีพอิสระจนพบกับความสำเร็จต้องมี คุณสมบัติ ดังนี้

1. ต้องมีความมุ่งมั่น ตั้งใจ เต็มใจที่จะทุ่มเทกำลังกาย กำลังใจทั้งหมดให้แก่ธุรกิจของท่าน
2. ต้องมีแรงจูงใจ ถ้าเลือกทำธุรกิจเพียงแต่ต้องการหาอะไรทำสักอย่างหนึ่ง โอกาสที่ธุรกิจของท่านจะประสบความสำเร็จจะมีน้อย แต่ถ้าท่านมีความต้องการ มีความมุ่งมั่นอย่างจริงจังจะเป็นเจ้าของกิจการ โอกาสของท่านก็จะมีมาก
3. ต้องมีสุขภาพดี ไม่เช่นนั้นท่านจะไม่สามารถทุ่มเทให้ธุรกิจได้อย่างเต็มที่ และความกังวลเรื่องธุรกิจก็จะทำให้สุขภาพของท่านยิ่งแย่ลงด้วย
4. ต้องมีการตัดสินใจ ท่านต้องกล้าตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ มากมายหลายเรื่อง การที่ท่านไม่ตัดสินใจ หรือไม่สามารถตัดสินใจได้ ธุรกิจของท่านก็จะมีปัญหาหรือล้มเหลวได้
5. ต้องกล้าเสี่ยง ไม่มีธุรกิจใดที่ไม่ต้องเสี่ยง ท่านต้องกล้าที่จะเสี่ยงและเสี่ยงอย่างฉลาดกล้าตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ

การแสวงหาช่องทางในการทำธุรกิจ

ธุรกิจที่ประสบความสำเร็จจะต้องเริ่มที่ “มองเห็นหรือพบแนวความคิด” ที่ดีก่อน การมีแนวความคิดทางธุรกิจที่ดี จะไม่ทำให้ต้องผิดหวัง และสูญเสียเงินในภายหลัง แต่ถ้าแนวความคิดทางธุรกิจไม่ดีพอธุรกิจก็จะล้มเหลวไม่ว่าจะใช้เวลาและใช้ เงินไปมากเท่าใดก็ตาม

ประเภทของธุรกิจ โดยทั่ว ๆ ไป แบ่งประเภทได้ดังนี้

1. ธุรกิจการผลิต เช่น ทำอาหาร ทำกรอบรูป ตัดเย็บเสื้อผ้า ทำแชมพู สิ่งประดิษฐ์ เป็นต้น
2. ธุรกิจบริการ ธุรกิจประเภทนี้เป็นการขายแรงงาน หรือมีความรู้ ความชำนาญ เช่น ซ่อมมอเตอร์ไซด์ รับจ้างล้างรถ เสริมสวย แปลเอกสาร นวดแผนไทย บริการซัก-รีด เป็นต้น
3. ธุรกิจซื้อมาขายไป เป็นการซื้อสินค้าจากผู้ผลิตหรือผู้ขายส่ง แล้วขายให้ลูกค้า เช่น ร้านขายของชำ ร้านขายเสื้อผ้าสำเร็จรูป ร้านขายเฟอร์นิเจอร์จากโรงงาน เป็นต้น
4. ธุรกิจการเกษตร เป็นการทำธุรกิจที่ผลิตสินค้าจากการเกษตร และน้ำ เช่น การปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ ทำการประมง

องค์ประกอบที่ทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ

• องค์ประกอบต่าง ๆ ที่ทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จต้องพิจารณาแต่ละส่วน และทำให้แต่ละส่วนเหล่านั้นเป็นจุดแข็งประเภทของธุรกิจ องค์ประกอบของธุรกิจการผลิต
• การผลิตที่มีประสิทธิภาพ มีโรงงานที่เหมาะสม จัดหาวัตถุดิบอย่างมี ประสิทธิภาพ ผลผลิตสูงและมีคุณภาพ และค่าจ้างแรงงานที่เหมาะสม

การบริการ

• ตรงเวลา บริการดีมีคุณภาพ ทำเลเหมาะสม สร้างความพึงพอใจให้แก่ลูกค้า มีลูกค้าประจำ และมีบริการหลังการขายซื้อมาขายไป
• มีทำเลและสถานที่ที่เหมาะสม มีสินค้าให้เลือกหลากชนิด ราคาที่สมเหตุผลมีสินค้าคงคลังพอดี และปฏิบัติต่อลูกค้าเป็นอย่างดี

การเกษตร

     ใช้ผืนดินหรือพื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพ ต้นทุนการผลิตต่ำ การขนส่งมีประสิทธิภาพ และมีผลผลิตที่สูงและมีคุณภาพ นอกจากนี้ ผู้ประกอบธุรกิจที่จะประสบผลสำเร็จได้นั้น จะต้องมีการพัฒนาตัวเองในด้านความคิด ซึ่งประกอบด้วย

• มีพลังปัญญาความคิด เห็นถึงปัญหาที่แท้จริง รู้ถึงสาเหตุของปัญหา และวิธีแก้ไข
• มีพลังวิริยะความเพียร ในการทำงานให้สำเร็จ ทั้งการลงทุน การผลิตและการตลาด มีความคิดสร้างสรรค์ของตนเอง
• มีความซื่อสัตย์ต่อตนเองและผู้อื่น คือ การดำเนินธุรกิจต้องสร้างความเชื่อถือ ศรัทธา ไว้วางใจให้กับตนเอง องค์กร และผลิตภัณฑ์เป็นสำคัญ
• มีพลังแห่งไมตรี เอื้ออาทร ต้องมีหลักการบริการที่ดี สร้างความประทับใจให้เกิดขึ้น และสามารถรักษาลูกค้าเก่า หาลูกค้าใหม่